Tegengesteld belang in WOZ-zaken

In het kort

Partijen kunnen een tegengesteld belang hebben bij de WOZ-waarde. Om in deze gevallen problemen met de rechtsbescherming van de andere belanghebbende te voorkomen, heeft de Waarderingskamer een beleidslijn opgesteld over hoe om te gaan met dit tegengestelde belang van een andere belanghebbende, bijvoorbeeld bij het behandelen van een bezwaar.

Op deze pagina vindt u een uitleg over hoe gemeenten zorgvuldig met tegengestelde belangen kunnen omgaan.

Stappenplan bij tegengestelde belangen

Deze beleidslijn tegengesteld belang beantwoordt drie vragen.

Vraag 1: Wanneer moet een andere belanghebbende worden betrokken?

Andere belanghebbenden betrekt u bij een voorgenomen waardewijziging, wanneer verwacht wordt dat die ander een tegengesteld belang heeft bij de waarde of de afbakening. Als de waarde in stand blijft, hoeft u geen andere belanghebbenden te betrekken. Ook betrekt u de andere belanghebbenden niet in de procedure, wanneer de waarde wel wijzigt, maar niet verwacht wordt dat de andere belanghebbenden een tegengesteld belang hebben.

Vraag 2: Welke andere belanghebbenden moeten worden betrokken?

Huurders
Bij een bezwaar van een huurder van een sociale huurwoning tegen een te hoge WOZ-waarde, betrekt u de verhuurder. Omgekeerd betrekt u een huurder bij een bezwaar van een verhuurder tegen een te lage WOZ-waarde. Een bezwaar van een verhuurder tegen een te hoge WOZ-waarde hoeft niet te leiden tot het betrekken van de huurder bij de procedure. Het verlagen van de WOZ-waarde is immers (in de regel) ook in het belang van de huurder.

Het aantal WOZ-objecten waarbij sprake kan zijn van een tegengesteld belang zal naar verwachting toenemen, bijvoorbeeld door het gebruik van de WOZ-waarden ook bij woningen in de categorie "middenhuur. Maar ook door breder gebruik van de WOZ-waarde kan de verhuurder een belang hebben bij een hogere waarde en is het wenselijk dat de eigenaar-verhuurder de gelegenheid geboden krijgt deel te nemen in een procedure van de huurder gericht op het verlagen van de WOZ-waarde.

Erven
Een belanghebbende met een tegengesteld belang bij de voorgenomen waardewijziging, kan zelf een beschikking hebben ontvangen, maar dit is geen vereiste om in de procedure te worden betrokken. Bijvoorbeeld in een geschil over de WOZ-waarde van een object dat onderdeel uitmaakt van een onverdeelde boedel door een erfenis, kan het verstandig zijn om te verifiëren of de belangen van alle bij de gemeente bekende betrokkenen in de boedel dezelfde kant op wijzen.

Vraag 3: Hoe wordt de andere belanghebbende betrokken?

Hoewel artikel 8:26 Awb enkele formele stappen voorschrijft, kan het benaderen van andere belanghebbenden in eerste instantie op laagdrempelige wijze plaatsvinden. Men kan bijvoorbeeld per telefoon aan die andere belanghebbende vragen of men wil deelnemen aan de procedure. Wanneer men aangeeft betrokken te willen worden, krijgt hij of zij vanaf dat moment vier weken de gelegenheid om zijn of haar standpunt toe te lichten. Deze toelichting moet wel schriftelijk zijn.

Ook bij een informeel bezwaar kan sprake zijn van een tegengesteld belang. De beoordeling van het al dan niet betrekken van de andere belanghebbende, vindt op een gelijke zorgvuldige wijze plaats. Bij een informeel bezwaar kan ook een mondelinge zienswijze van de andere belanghebbende worden betrokken in de heroverweging.

Formeel schrift artikel 8:26 van de Awb voor dat:
a. De gemeenteambtenaar stelt de andere belanghebbende in de gelegenheid om binnen vier weken aan te geven of hij wil deelnemen aan het geding en middels een schriftelijke visie in te dienen op de voorgenomen waardewijziging.
b. Indien de andere belanghebbende de vier weken niet benut, wordt hij geacht niet deel te nemen aan het geding. Indien hij wel deelneemt, stuurt de gemeente het ingediende bezwaarschrift door aan de andere belanghebbende.
c. Na ontvangst, zendt de gemeenteambtenaar de hiervoor bedoelde schriftelijke visie door aan de indiener van het bezwaar.
d. De gemeenteambtenaar stelt beide partijen in de gelegenheid om te worden gehoord. Met schriftelijke toestemming van beide partijen kan de hoorzitting gezamenlijk plaatsvinden.
e. Beide partijen hebben het recht om tot tien dagen voor de hoorzitting nadere stukken in te dienen en hebben recht op inzage in het dossier.
f. De uitspraak op bezwaar geschiedt tegelijkertijd aan alle belanghebbenden die aan het geding deelnamen. Tegen de uitspraak op bezwaar kunnen beide partijen beroep aantekenen.

De bedoeling van deze beleidslijn rond het betrekken van een andere belanghebbende in een bezwaarprocedure is uitdrukkelijk niet om een klantvriendelijke informele benadering van de bezwaarafhandeling in te perken of te juridiseren.

Beslisboom tegengesteld belang

Beslisboom tegengesteld belang

Jurisprudentie over tegengesteld belang

De Hoge Raad oordeelde in WOZ-zaak dat een derde-belanghebbende ook in de cassatieprocedure als derde partij kan deelnemen.

Bron: HR 13 september 2019, ECLI:NL:HR:2019:1315.